قندان حصیری کپوبافی

محصولات زیبای حصیری و کپوبافی

 

کپوبافی چیست؟

می‌گویند اولین بار شاید 400 تا 500 سال پیش در منطقه ای به نام شیهون ظرف های درب دار مقاومی با نخل و شاخه های گیاهی به نام کرتک بافته شده که تا امروز هنر آن نسل به نسل از مادربزرگ ها به مادران و بعد به دختران تا به امروز منتقل شد و حالا به یکی از هنرها و صنایع دستی بسیار مهم شهرستان دزفول و استان خوزستان تبدیل شده است.کپو از برگ درخت نخل و کرتک با چاشنی هنر و سلیقه زنان خوزستانی بافته می شود.

کرتک  نوعی گیاه خودرو است که در حاشیه نهرها، جوی و چشمه‌ها  و باتلاقها  در مناطق گرمسیری رشد می‌کند. کرتک علفچه‌ای بلند با ساقه‌ای بلند همچون گندم است و ساقه آن لاغر، کشیده و مثل نی بند بند است. استحکام کششی  کرتک بالاست . هیچ حیوانی از کرتک تغذیه نمی کند و از این رو دچار آفت هم نمی‌ شود و این خود نقطه قوتی برای محصول است.

روش بافت کپو به این صورت است که از ابتدا کرتک که گیاهی خودرو است و اطراف چشمه ها و رودخانه‌های رشد می کند را چیده و به همراه برگ درخت نخل یا خرما در سایه خشک می‌کنند. سپس چند ساعت قبل از بافت مقداری برگ خرما را در آب خیسانده، آن‌ها را از طول برش مي‌زنند. سپس مقداری پيش (برگ درخت نخل) در دست گرفته و گره‌اي وسط آن مي‌زنند. بعد از آن ،کرتک را درون انتهاي آن‌ها قرار داده و پيش‌ها را به دور آن‌ها مي‌پيچانند تا کف کپو درست شود. سپس به دلخواه قوس بدنه آن را تعيين می کنند تا به لبه برسد.

در حقیقت کپو ب‍‍ا پ‍ی‍چش‌ س‍‍اق‍ه‌‌ های م‍رک‍ز‌ی‌ و ج‍و‌ان‌ ن‍خ‍ل‌ ب‍ه‌ دور س‍‍اق‍ه ‌‌های ک‍رت‍ک‌ ش‍ک‍ل‌ م‍‍ی ‌گ‍ی‍رد . چند سالیست که  با کاموا نیز روی کپوها نقش می اندازند. نقوش استفاده شده در کپو بیشتر لوزی، نیم لوزی، سه پر، چهار پر، پنج پر و ستاره‌ای است که اغلب برگرفته از نقوش آجری یا خشت ‌های قدیمی دزفول است.

کپو در دزفول به سر یا کله و اصطلاحا به هر شی کروی، گرد یا چمپاتمه زده گفته می‌ شود؛ و در تعریف به مصنوعات حصیری که از برگ خرما یا “کرتک” به شکل ظروف دردار کروی بافته می ‌شود، اطلاق می‌‌گردد.

کاربرد کپو:

از قدیم الیام تاکنون از کپو به عنوان ظروف کاربردی خانه و همچنین ظروف تزیینی استفاده می شد. انواع مختلف کپو به شکل بیضی، دایره ، خمره و مسطح کاربردهای مختلفی چون سینی، گلدان، ظروف حبوبات و برنج ، میوه خوری، زیر قابلمه ای ، جای سوزن نخ ، بسته بندی زیست محیطی ، هدیه و … دارد.

کیفیت کپو بستگی به بافت آن دارد و هرچه بافت آن ریزتر، ظریفتر و یکدست‌تر باشد کیفیت آن بالاتر است.

شرایط نگهداری کپو:

هرچند مقاومت کپو به نسبت حصیرهای دیگر بیشتر است اما بهتر است در جای خشک و به دور از رطوبت نگهداری شود. مغر کپوها همان کرتک نباید خیس شود و اگر کپو را شستید بهتر است آن را کاملا خشک کنید.

2 دیدگاه

  1. مطلب جالبی بود، دوست داشتم دردسترسم بود و میتونستم یاد بگیرم، میشه هزینه آموزش این هنر و کلا خرید ابزارش رو به من بفرمایید، متشکرم

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

منو دسته بندی

Cart

سبد خرید خالی است.