هدیه‌های سازمانی در مسیر مسئولیت اجتماعی

چندسال پیش باب بود شرکت‌ها بودجه هدیه سال نو خود را به ساخت مدرسه یا بنیاد خیریه برای آزادی زندانیان اختصاص میدادند و با ارسال کارت به کارمندان، مشتریان یا شرکای تجاری خود یادوار می‌شدند که آنها در این امر خیر شریک شدند. اما در طی این چند سال این رویه تا اندازه‌ای تغییر کرد و جای خودش را از کار خیر به مسئولیت اجتماعی برای سازمانها تغییر داد. مسئولیت اجتماعی شرکتی (CSR) از جمله موضوعاتی است که اهمیت زیادی در دنیای کسب و کار دارد. ترکیب مسئولیت اجتماعی با هدایای سازمانی یکی از روش‌های مؤثر برای نشان دادن تعهد شرکت‌ها به جامعه و محیط زیست است. روش‌های مختلف و نوآورانه‌ای در این خصوص برای شرکت ها وجود دارد تا هدایای سازمانی را مرتبط به مسئولیت اجتماعی خود کنند. روش‌هایی که هر کدام ریسک ها مزایا و معایب خود را دارد که در ادامه به آن می‌پردازیم.

روش‌های ترکیب مسئولیت اجتماعی با هدایای سازمانی:

هدایای سازگار با محیط زیست:

بسیاری از شرکت‌ها انتخاب هدایای ساخته شده از مواد بازیافتی یا قابل بازیافت و یا بسته‌بندی سبز را در راستای مسئولیت اجتماعی خود عنوان می‌کنند. هدایای ساخته شده از مواد دوستار محیط زیست نه تنها به کاهش ضایعات و حفظ محیط زیست کمک می‌کنند، بلکه می‌توانند تصویر مثبتی از شرکت در ذهن کارکنان و مشتریان ایجاد کنند. با انتخاب صحیح این هدایا و مدیریت مناسب ریسک ها شرکت ها می‌توانند به تعهد خود در زمینه مسئولیت اجتماعی عمل کرده و به توسعه پایدار کمک کنند.

از طرفی دیگر تولید برخی محصولات از مواد بازیافتی ممکن است هزینه بیشتری داشته باشد و از طرفی کیفیت و دوام کمتری داشته باشد که اگر کیفیت هدایا پایین باشد، ممکن است تأثیر منفی بر تصویر شرکت بگذارد.

یکی دیگر از مواردی که سازمان‌ها به عنوان هدیه در نظر می‌گیرند کاشت درخت به اسم هدیه گیرنده مورد نظر و ارسال لوح یا پلاک به آن شخص و توضیح چرایی و چگونگی این کار است که در نوع خود جذاب است و به یادماندنی. در حال حاضر بنیادها و انجمن های محیط زیتی زیادی در ایران اینکار را انجام میدهند که معروف‌ترینشان بنیاد الگن است.

کمک مالی به خیریه

مرسوم است شرکت‌ها و سازمان‌ها بخشی یا تمامی بودجه در نظر گرفته شده برای خرید هدایا را به خیریه‌های مورد نظر خود اهدا می‌کنند و در قالب یک پیام صوتی یا ویدیویی این پیام را به مشتریان، کارمندان و یا شرکای خود می‌رسانند که هدیه نوروز شما صرف اینکار خیر شد و شما شریک در این امر خیری شدید که منجر به ساخت کتابخانه، مدرسه یا آزادی این تعداد زندانی یا خرید تجهیزات برای درمانگاه یا بیمارستان شده است. معمولا در سالهای که کشور دچار سوانح و حوادث غیرقابل پیش بینی مثل سیل یا زلزله می‌شود خیلی از شرکت‌ها کمک‌رسانی به مناطق آسیب‌دیده را جای هدیه‌های سازمانی در دستور کار قرار می‌دهند.

– مزایا: تقویت احساس مسئولیت اجتماعی، افزایش اعتماد عمومی.

– معایب: نیاز به مدیریت دقیق و شفافیت در اهدای کمک‌ها.

– ریسک‌ها: احتمال بروز سوء تفاهم در صورت عدم شفافیت کامل.

خرید هدیه از تولیدکنندگان محلی و روستایی

خرید هدایای ساخته شده توسط تولیدکنندگان محلی یا روستایی که طی این چند سال نیز باب شده است کمک قابل توجهی به توسعه اقتصاد محلی، پایداری و رواج کسب و کارهای خرد خصوصا کارآفرینی زنان می‌کند. از طرفی چون در کارگاه‌های کوچک و خانگی هدایا تهیه می‌شود با تقویت اقتصاد محلی، می‌توان شاهد کاهش ردپای کربنی نیز بود. اما پایین بودن تنوع یا کیفیت محصولات، مشکلات تامین و حمل و نقل و ارسال از جمله مواردی است که این روش را تا اندازه زیادی ناکارامد می‌کند و شاید شرکت‌ها تنها یکبار سراغ خرید مستقیم از تامین‌کنندگان بومی و محلی بروند.

– مزایا: حمایت از اقتصاد محلی، کاهش ردپای کربنی.

– معایب: ممکن است تنوع و کیفیت محصولات محدود باشد.

– ریسک‌ها: اگر تولیدکنندگان محلی نتوانند به موقع تأمین کنند، ممکن است مشکلاتی ایجاد شود.

انجام برنامه دقیق CSR با خروجی هدیه

انجام برنامه‌های مسئولیت اجتماعی خصوصا در جوامع محلی پیچیدگی‌های زیادی دارد. شناخت دقیق و مشارکتی نیازها و برنامه‌ریزی همسو با خواست، نیازها و پتانسیل‌های جامعه نیازمند برنامه‌ریزی بلندمدت و حرفه‌ای‌ست. از طرفی برنامه‌ریزی و اجرای صحیح برنامه‌های CSR نیازمند زمان و منابع انسانی قابل توجهی است و همه سازمان‌ها نمی‌توانند این منابع را در اختیار بگذارند و از طرف دیگر تخصص لازم برای اجرای این پروژه‌ها را ندارند. از این رو بسیاری از سازمان‌ها در مشارکت با خیریه‌ها یا شرکت‌های کارآفرینی اجتماعی پروژه‌ای مشترک تعریف می‌کنند. این پروژه‌ها می‌توانند شکل‌های مختلفی در راستای توسعه جوامع محلی و روستاها داشته باشند. طی این سال‌ها مرسوم‌ترین مدل این نوع فعالیت، کمک به ایجاد کسب و کار محلی و ایجاد اشتغال در منطقه‌ای خاص است که اغلب مناطق تحت فعالیت این سازمان‌ها به شمار می‌آید.

برخی سازمان‌های بزرگ که منابع کافی در اختیار دارند و یا واحد مستقل مسئولیت اجتماعی در مجموعه دارند خود دست به کار می‌شوند و در قالب پروژه‌ها 2 تا 5 ساله ماموریت خود را توانمندسازی یک منطقه یا روستا در نظر می‌گیرند و در دل آن پروژه کارفرینی و توانمندسازی اقتصادی تعریف می‌کنند و در نهایت برای پرزنت پروژه و برندینگ خود از محصولاتی که در این پروژه تولید شد به عنوان هدیه سازمانی بهره می‌برند. خیلی از سازمان نیز پروژه‌های مسئولیت اجتماعی خود را برون سپاری می‌کنند یا با اختصاص بودجه از این دست پروژه‌ها و فعالیت‌ها در سازمان‌های مردم نهاد یا موسسات کارآفرینی اجتماعی حمایت مالی می‌کنند و در آخر نیز با تهیه هدایای سازمانی از تولیدات همین پروژه، هم مسئولیت اجتماعی خود را برندینگ می‌کند، هم هدایای متفاوت، فکر شده و مرتبط و اختصاصی با سازمان خود اهدا می‌نمایند.

از مزایای این مدل هدایا اعتبارسازی برای سازمان، در عین کمک و همراهی به اجرای یک پروژه اجتماعی است که چندسویه دارای مزایایی است. از یک سو جامعه محلی منتفع می‌شود و به شکل گیری یا پایداری کسب و کار خرد و محلی و زنان کمک می‌شود و از سویی دیگر هدیه‌های مرتبط با سازمان طراحی می‌شوند. هدیه‌هایی که رنگ و نشان برند خواهند داشت و قصه پشت آن می‌تواند جذاب‌ترین بخش برای مخاطبان باشد.

اما اجرای ناصحیح و پر ایراد این شکل مسئولیت اجتماعی نیز باعث خدشه وارد کردن به هویت و نام برند می‌شود. توجه داشته باشید خوب است همراه ارسال هدیه‌ها، توضیحات کامل متنی و تصویری از پروژه همراه هدیه باشد و از طرف دیگر گزارش اثر اجتماعی و ارزیابی و پایش آن نیز تا جای ممکن به مخاطبان داده شود. این کار علاوه بر تشویق سایر شرکت‌ها و نهادها به اینکار و ترویج‌گری ابتکار در هدایای سازمانی، نشاندهنده حرفه‌ای بودن و درست عمل کردن شما در جامعه نیز خواهد بود.

هدایای آموزشی

ارائه هدایایی که به آموزش و توسعه مهارت‌های کارکنان یا جامعه کمک می‌کند.هدایای مثل تهیه پکیج‌های آموزشی آنلاین، یا پیش خرید حضور در دوره خاصی، یا بن ثبت نام در یک موسسه آموزشی مرتبط با حوزه کاری مورد نظر که یکساله قابل تمدید است از این نوع هدایا است.

– مزایا: تقویت توانمندی‌های افراد، بهبود مهارت‌های کارکنان و مشتریان.

– معایب: نیاز به بررسی دقیق نیازهای آموزشی، دادن احساس ناکافی بود و ضعف به افراد

– ریسک‌ها: اگر هدایا با نیازهای واقعی کارکنان یا جامعه هماهنگ نباشند، ممکن است موثر نباشند.از طرفی بسیاری از افراد از این مدل هدایا که ممکن است اشاره به ضعف‌هایشان داشته باشد خوشحال نشوند.

مزایا و معایب ترکیب CSR با هدایای سازمانی

مزایا:

– افزایش وفاداری مشتریان: مشتریان اغلب به شرکت‌هایی که به مسئولیت اجتماعی خود اهمیت می‌دهند، اعتماد بیشتری دارند.

-بهبود تصویر عمومی شرکت: CSR می‌تواند به بهبود تصویر عمومی شرکت کمک کند و آن را به عنوان یک شرکت مسئول و قابل اعتماد معرفی کند.

افزایش رضایت کارکنان: کارکنان معمولاً از کار کردن در شرکتی که به مسائل اجتماعی اهمیت می‌دهد، احساس رضایت بیشتری می‌کنند.

معایب:

– هزینه‌های اضافی: اجرای برنامه‌های CSR ممکن است هزینه‌های اضافی را به شرکت تحمیل کند.

– پیچیدگی اجرایی: برنامه‌ریزی و اجرای صحیح برنامه‌های CSR نیازمند زمان و منابع انسانی قابل توجهی است.

ریسک‌های ترکیب CSR با هدایای سازمانی

– ریسک اعتبار: اگر برنامه‌های CSR به درستی اجرا نشوند، ممکن است شرکت با انتقادات عمومی مواجه شود که می‌تواند به اعتبار آن آسیب برساند.

– ریسک مالی: سرمایه‌گذاری در پروژه‌های CSR ممکن است بازگشت مالی مستقیم نداشته باشد و در کوتاه‌مدت فشار مالی به شرکت وارد کند.

– ریسک قانونی: در برخی کشورها، الزامات قانونی خاصی برای اجرای برنامه‌های CSR وجود دارد و عدم رعایت آن‌ها می‌تواند مشکلات قانونی به همراه داشته باشد.

نتیجه‌گیری

ترکیب مسئولیت اجتماعی شرکتی با هدایای سازمانی می‌تواند تأثیر مثبتی بر تصویر عمومی شرکت و رضایت کارکنان داشته باشد. با این حال، این ترکیب نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و مدیریت مناسب است تا از مزایا بهره‌مند شود و از ریسک‌های مرتبط جلوگیری کند. با انتخاب صحیح هدایای سازمانی و اجرای شفاف برنامه‌های CSR، شرکت‌ها می‌توانند گامی مؤثر در جهت توسعه پایدار بردارند.

روستاتیش به عنوان پلتفرم فعال در حوزه ارتقا ظرفیت و توان‌افزایی جوامع روستایی از یکسو و طراحی و تولید هدایای سازمانی می‌تواند نقش موثری در همراهی با شرکت ها در اجرای پروژه های مختلف مسئولیت اجتماعی‌شان و طراحی هدایای سازمانی از پروژه‌های مسئولیت اجتماعی داشته باشد.

هدایایی بر مبنای مسئولیت اجتماعی: پیشنهاد روستاتیش

هدایــای ســازمانی کارکــردی در جهــت افزایــش تعامــل و ارتبــاط بــا مشــتریان دارد، از اینــرو انتخــاب آن حایــز اهمیــت اســت. هــر ســاله میــزان قابــل توجهــی از ایــن هدایــا از ســوی ســازمان‌ها خریــداری می‌شــود کــه تنهــا نقــش یــک محصــول فیزیکــی را خواهــد داشــت. حــال آنکــه بــا انتخــاب مســوولانه ایــن هدایــا، عــلاوه بــر تهیــه هدیــه مــورد نیــاز ســازمان خــود، تاثیــر به ســزایی در پیشــبرد اهــداف اجتماعــی نیــز خواهیــد داشــت و از طــرف دیگــر هدایــا می تواننــد کارکــردی موثــر در جهــت مســوولیت اجتماعــی شــرکت ها نیــز ادا کننــد. بــه ایــن ترتیــب هدایــای شــما تنهــا یــک محصــول فیزیکــی نیســت، بلکــه ایــن محصــول کارکــردی اجتماعــی نیــز خواهــد یافــت و آنــرا بــه محصــول اجتماعــی تبدیــل خواهــد کــرد. محصولــی کــه می توانــد عــلاوه بــر مرتفــع نمــودن نیــاز مشــتری، حــاوی یــک پیــام، قصــه و یــا روایتگــر تغییــر یــا تاثیــر اجتماعــی اســت. روایتــی از دغدغــه، تــلاش، مســئولیت پذیــری، حساســیت، عشــق و سپاســگزاری شــما بــه ایــن آب و خــاک و مردمانــش در روســتاهای دور و نزدیــک. پیشــنهاد مــا آن اســت کــه در قالــب همــکاری بــا یــک پــروژه مســوولیت اجتماعــی، هدایــای خــود را از ماحصــل اجــرای پــروژه تهیــه نماییــد. بــه ایــن ترتیــب، هدیــه ای همســو بــا کســب و کار و دغدغه هــای اجتماعــی خــود خواهیــد داشــت کــه می توانیــد آن را بــه یــادگار بــه شــرکا، مشــتریان، کارمنــدان و دوســتان خــود هدیــه دهیــد و آنهــا را نیــز از پشــتوانه اجتماعی هدیــه دریافتی آگاه ســازید کــه خــود تاثیــر بــه ســزایی در فرهنگ‌ســازی و مشــارکت اجتماعــی خواهــد داشــت. روســتاتیش بــه عنــوان مجموعــه‌ای بــا رویکــرد کارآفرینــی اجتماعــی بــا ایجــاد گروه‌هــای خودیــار روســتایی تــلاش می کنــد تــا از طریــق تولیــد و فــروش محصولاتــی خــلاق و کارامــد بــه حــل مشــکات اجتماعــی، اقتصــادی، محیــط زیســتی روســتاها کمــک نمایــد. ایــن محصــولات بــا تکیــه بــر هنــر بومــی و خوراکی‌هــای خــاص ســنتی مناطــق مختلــف ایــران کــه دســترنج زنــان پرتــلاش روســتایی اســت، تهیــه شــده اســت. بــا همــکاری در ایــن فعالیــت شــما عــلاوه بــر دریافــت هدیــه‌ای متفــاوت، خاقانــه و اصیــل همــراه مــا و زنــان روســتایی خواهیــد شــد. در مســیر اجــرای ایــن پــروژه، روســتاتیش در کنــار شــما خواهــد بــود تــا از پیشــرفت پــروژه و تاثیــرات آن مطلــع گشــته و در جریــان نحــوه آماده ســازی هدیه هــای طراحــی شــده بــرای مشــتریان خــود و انعــکاس ایــن همــکاری و روایــت آن در بســته ها قــرار گیرید. شــما می توانیــد در یکــی از پروژه‌هــای روستاتیش جهــت تحقــق اهــداف اجتماعــی همــراه روســتاتیش شــوید و از دل آن پــروژه محصــول مرتبــط بــا آن منطقــه و آن پــروژه را بــه عنــوان یــادگار هدیــه هــای نــوروزی خــود داشــته باشــید و تقدیــم مشــتریان خــود کنیــد.