سبد خرید خالی است.

نویسنده مینا کامران
آیا اصطلاح “پورنو فقر” را شنیدید؟
هر نوع فعالیت رسانهای، عکس یا فیلم، که از وضعیت فقرا سوء استفاده میکند تا بتواند همدلی لازم را برای فروش بیشتر یا افزایش کمکهای خیریه یا حمایت از یک دلیل معین ایجاد کند، “پورنو فقر” اطلاق میشود.
مفهوم پورنو فقر برای اولین بار در دهه 1980 “دوران طلایی فعالیتهای خیریه” مطرح شد. زمانی که کمپینهای خیریه تصاویر کودکان سوء تغذیه با مگس ها در چشمان خود استفاده کردند.
پورنو فقر یک تاکتیک و روش است که توسط سازمانهای غیرانتفاعی و خیریه برای به دست آوردن همدلی و کمک های خیرین از طریق نشان دادن تصاویر افراد ساکن در شرایط بی بضاعت، مورد استفاده قرار میگیرد. از طریق رسانهها و جراید و این روزها شبکههای اجتماعی جلوی چشم ما ظاهر میشود تا از احساس گناه و ناراحتی ما پول بیشتری کسب کنند.
پورنو فقر تقریباً هیچ کاری برای رفع مشکل ساختاری واقعی فقر نمیکند.
پورنو فقر، فقر را صرفاً به رنج قابل مشاهده ناشی از فقدان ساده منابع مادی تعریف میکاهد و بحرانهای پیچیده اقتصادی، اجتماعی فرهنگی را با راه حلهای ساده و کمک مالی حل میکند. در صورتی که فقر یک تجربه پیچیده انسانی نتیجه توامان مشکلات سیستمی و فردی است. از این رو به راحتی قابل نسخه پیچیدن و درمان نیست.
بزرگترین خطر پورنو فقر “ساده سازی است” چرا که درک عمیق از مسئله فقر و تغییرات ساختاری لازم را برای رفع مؤثر آن را ندارد. در پورن فقر “پول و منابع مالی ” راه حل هستند. در واقع کدامیک از افردای که ماهانه به آنها مبلغی پول داده شد از فقر نجات پیدا کردند؟
این روش تنها به پایدار سازی و بازتولید فقر منتهی میشود.
فریب خیر و فقیر
در پورنو فقر دوطرف اصلی فریب میخورند.
در این معادله فقرا افراد درماندهای هستند همواره میبایست چشم به راه منجی باشند و خیرین که با حس کاذب ناجی بودن در تلاش تغییر جهان برای قربانیان هستند و حس رضایت وخشنودی این تغییر را حاضر نیستن با چیزی عوض کنند. از این رو دلشان میخواهد این ساختار ادامه پیدا کند تا اینکه بخواهند بیشتر فقر را ریشهکن کنند. غافل از اینکه تا زمانی که خود فقرا یاریگر و بازیگر اصلی تغییر در جامعه خود نباشند، فقر و تبعات آن کش میآید.
پورن فقر منجر به فعالیت و خدمت موثر نمیشود چرا که فقیر را جیره خواهر میکند و موقت خوشحال و راضی نگه میدارد. بازیگران اصلی این پورنو در شرایطی آسیب پذیر شکار و اسیر میل سیری ناپذیر ما به ترویج و مصرف فقر میشوند.
فقر چهره های متفاوتی دارد و چندوجهی است.
استوکوربت و بریان فیکرت در کتابی به نام “کمک ب صید” توضیح میدهند که خیر و فقیر، تعاریف متفاوتی از فقر دارند. افراد در آمریکای شمالی فقر را با رنج جسمی و کمبود منابع مادی تعریف میکنند، در حالی که افراد فقیر وضعیت خود را از نظر روانشناختی و عاطفی تعریف میکنند. آنها از کلماتی مانند شرم، فرومایگی، ناتوانی، تحقیر، ترس، ناامیدی، افسردگی، انزوا اجتماعی و بی صدایی استفاده میکنند. (منبع: بانک جهانی)
سواستفاده از فقرا و رنج آنها منافع مالی برای بسیاری از افراد و گروهها به دنبال دارد. اگر ما بخواهیم جوامع را تغییر دهیم تا از نظر اقتصادی و اجتماعی شرایط عادلانهای داشته باشند باید راههایی را ایجاد کنیم تا صدای آنها شنیده شود و تصمیم گیرندگان و اجرا کنندگان تغییر باشند.
تحمیل آنچه ما فکر میکنیم درست است و نجات از فقر است، چارهای بر این بحران نیست.
بدون درک موانع پیچیده حاکم بر بافت جامعه که مانع از رهایی از فقر میشود مانند تعصبات قومی و مذهبی، درگیری، افراطیگری، انزاوی اجتماعی یا نابرابری جنسیتی و… هیچ اتفاق ریشه ای و پایدار صورت نمیگیرد.
این وظیفه ماست که از این وضعیت آگاه باشیم.
وقتی از یک تصویر برای پیشبرد ماموریت خود استفاده میکنیم ما آن تصویر را از نگاه خودمان میسازیم و برآیند چارچوب ذهنی ما و آنچه فکر میکنیم درست است تنها بر اساس مشاهدات کوتاه است. ولی به اینجا ختم نمیشود این تصویر بسیار گسترده پخش خواهد شد.
اگر از یک کودک عکس میگیرید به هر دلیلی قبل از کلیک روی شاتر، چند دقیقه چشمانتان را ببنیدید و از خود بپرسید آیا من تلاش میکنم کلیشههای از قبل موجود را به چالش بکشم یا این عکس نیز به سادگی آن را زنده و بازتولید میکند. سعی کنید خودتان را در واقعیت موضوع قرار دهید و ببینید در مقام یک مادر یا پدر دوست دارید عکس فرزندانتان در میزان سنی نا خوشایند و ترحم برانگیز پخش شود؟
و آیا کمکهای دریافتی از این کمپین سزاوار از دست رفتن عزت گیرندگان است. یا اینکه به نظر شما هم افراد فقیر کمتر سزاوار حفظ حریم خصوصی هستند.
اگر به ین متن علاقه داشتید، از تمام مطالب مربوط به مسائل اجتماعی ما بازدید کنید.